Czy można się uzależnić od marihuany? To pytanie zadają sobie zarówno miłośnicy rekreacyjnego palenia cannabis, jak i pacjenci stosujący terapię konopną. Choć konopie uznawane są za względnie bezpieczne, ryzyko przyzwyczajenia się do haju po THC istnieje. Czy zatem regularni użytkownicy konopi indyjskich mają się czego obawiać?
Spis treści
Częste palenie marihuany może przerodzić się w nałóg
Palenie trawki i korzystanie z waporyzatorów do marihuany ma relaksujący wpływ na organizm – rozluźnia ciało, wywołuje stan euforii i rozbawienia. Nasz mózgi, choć bardzo złożone, niestety nie są doskonałe. Lubią schematy i uproszczenia. Dlatego często idziemy na skróty. Regularne palenie marihuany stymuluje umysł i przyzwyczaja nas do uczucia błogostanu. Wszyscy wiemy, że do przyjemności można przywyknąć. Zioło nie jest wyjątkiem. Jak podaje amerykańska agencja rządowa CDC, prawdopodobieństwo rozwinięcia nałogu u miłośników gandzi wynosi 10%. Jeden na dziesięciu użytkowników może wpaść w nałóg. Tylko czy nawykowe jaranie trawki jest groźne? Czy nadużywanie konopi może prowadzić do silnego uzależnienia od THC, które negatywnie odbije się na życiu i zdrowiu palacza.
Konopie a rodzaje uzależnień
O uzależnieniu od narkotyków mówimy, gdy osoba stosująca używkę nie potrafi z niej zrezygnować nawet wtedy, gdy przyjmowanie jej negatywnie odbija się na życiu codziennym i utrudnia normalne funkcjonowanie. Nałóg może przybierać różne formy:
- Uzależnienie fizyczne (fizjologiczne) występuje, kiedy organizm domaga się kolejnych porcji narkotyku, a odstawienie używki wywołuje szereg somatycznych objawów odstawiennych zwanych zespołem abstynencyjnym. W zależności od rodzaju substancji uzależniejącej, mogą być mniej lub bardziej intensywne, a w niektórych przypadkach zagrażać życiu. Fizjologiczne symptomy odstawienia cannabis nie są groźne dla życia. Nie pojawiają się bóle, nudności ani delirium. Odstawieniu THC towarzyszyć może pogorszenie nastroju, nadmierna potliwość, zaburzenia snu i spadek apetytu, które utrzymują się nie dłużej, niż 2 tygodnie. Objawy te nie są dokuczliwe, dlatego większość palaczy twierdzi, że marihuana nie uzależnia fizycznie. Innego zdania są specjaliści – skoro mamy do czynienia z jakimikolwiek objawami abstynencyjnymi, możemy mówić o uzależnieniu fizjologicznym. Ponieważ symptomy mają delikatny charakter, konopny nałóg postrzegany jest jako umiarkowany problem.
- Uzależnienie psychiczne to silna chęć sięgnięcia po używkę. Niezaspokojenie tej potrzeby nie pociąga za sobą istotnych fizjologicznych następstw. Nałóg psychiczny objawia się osłabieniem woli, zwiększoną tolerancją na używkę, chronicznym nadużywaniem środka psychoaktywnego, apatią i brakiem zainteresowania czynnościami niezwiązanymi z przyjmowaniem narkotyku. Psychologiczny głód może być wywoływany przez wydarzenia, osoby, miejsca i czynności, które uzależnionemu kojarzą się z używką. To typowe objawy obserwowane u osob, która nadużywają THC. Można więc śmiało stwierdzić, że marihuana uzależnia psychicznie.
Obecnie uzależnienie od marihuany często określa się mianem nałogu behawioralnego (czynnościowego), zaliczanego do grupy zaburzeń nawyków i popędów. Pojawia się, gdy dana czynność powtarzana jest z dużą częstotliwością. Objawia się wewnętrzną potrzebą wykonywania czynności, która pozwala osiągnąć pożądany stan emocjonalny. Behawioralnemu uzależnieniu towarzyszą psychologiczne mechanizmy obronne, które pozwalają nałogowcom usprawiedliwiać się przed samym sobą i ułatwiają bagatelizowanie problemu.
Czy każdy może się uzależnić od marihuany?
Grupą szczególnie narażoną na rozwinięcie nałogu są osoby niepełnoletnie. Szacuje się, młodzież jest nawet dwukrotnie bardziej podatna na uzależnienie, niż dorośli. Nie bez znaczenia są też uwarunkowania genetyczne i indywidualne predyspozycje do zachowań dysfunkcyjnych. Niektóre choroby psychiczne są poważnym przeciwwskazaniem do używania THC – stosowanie marihuany u osób leczących się psychiatrycznie może negatywnie wpływać na zdrowie psychiczne, a szanse na utrwalenie nieprawidłowych wzorców będą większe. Duży odsetek osób, u których stwierdzono schizofrenię, wypala ogromne ilości papierosów (także tych z marihuaną), co pozwala im łagodzić negatywne objawy chorobowe i poprawić funkcje poznawcze. Pod uwagę należy też wziąć pozostałe czynniki, które sprawiają, że dana osobo łatwiej wpada w nałóg (cechy charakteru, niska samoocena, deficyty rozwojowe, problemy w życiu rodzinnym, towarzystwo aprobujące używanie narkotyków, niski status społeczno-ekonomiczni i inne).
Objawy uzależnienia od THC
Długotrwałe zażywanie marihuany może przerodzić się w nałóg, dlatego należy świadomie podchodzić do rekreacyjnych i medycznych konopi. Warto kontrolować swój stosunek do terapeutycznej rośliny, aby w porę rozpoznać pierwsze symptomy nałogu. Zaburzone używanie konopi (ang. CUD – cannabis ust disorder) można stwierdzić na podstawie kryteriów z poradnika diagnostycznego dla psychiatrów (klasyfikacja DSM-5). Jak rozpoznać objawy uzależnienia od marihuany? Wystarczy odpowiedzieć na 11 pytań:
- Czy zażywasz coraz większe dawki przez okres dłuższy, niż zaplanowano?
- Czy próby ograniczenia zażywania narkotyku kończą się fiaskiem?
- Czy masz natarczywe myśli dotyczące pozyskiwania i używania suszu konopnego?
- Czy odczuwasz silną potrzebę, aby zażyć marihuanę?
- Czy przyjmujesz używkę pomimo pogorszenia relacji społecznych?
- Czy przedkładasz palenie zioła nad codzienne obowiązki?
- Czy rezygnujesz z podjęcia próby zaprzestania palenia cannabis pomimo szkód psychicznych?
- Czy Twoja tolerancja na THC wzrasta?
- Czy Twoja aktywność zawodowa/społeczna spada z powodu chęci odurzenia się?
- Czy zażywasz konopie w sytuacjach, gdy odurzenie może być niebezpieczne (np. prowadzenie pojazdów)?
- Czy występują u Ciebie objawy zespołu abstynencyjnego po zaprzestaniu palenia zioła?
Jeśli na przynajmniej 2 pytania odpowiadasz twierdząco, może to oznaczać, że masz problem z uzależnieniem od marihuany. Jak zauważają autorzy konopnego bloga stonerchef.pl, klasyfikacja ta nie jest doskonała – traktuje na równi użytkowników rekreacyjnej i medycznej marihuany oraz pomija pozytywne aspekty stosowania kannabinoidów. Jest też bardzo wrażliwa, a posługiwanie się nią prowadzi do “przesadnego reagowania”. Choć na obecną chwilę nie ma doskonałej metody rozpoznawania konopnego nałogu, udzielenie odpowiedzi na powyższe pytania może wykazać, że nasz stosunek do używki jest niepokojący. Mamy nadzieję, że ten test pozwoli Ci w porę zareagować na symptomy uzależnienia od marihuany i pomoże uniknąć niegroźnych, lecz wciąż negatywnych skutków długotrwałego palenia konopi.
Leczenie uzależnienia od marihuany
Utrata kontroli nad stosowaniem konopi może być problematyczna, lecz uzależnienie od marihuany nie jest tak silne, jak ciąg do twardych narkotyków, alkoholu, czy nawet papierosów. Zdecydowana większość użytkowników wychodzi z nałogu o własnych siłach, bez konieczności uczęszczania na terapię odwykową. Jak relacjonują osoby, które odstawiły narkotyk z dnia na dzień, objawy odstawienia nie są bardzo doskwierające i ustępują po okresie od kilku do kilkunastu dni. Sama chęć odurzenia może utrzymywać się nieco dłużej. Tęsknota za euforycznym uniesieniem z czasem słabnie, a po kilku miesiącach chęć upalenia się ustępuje całkowicie. Warto więc w tym okresie zmienić nawyki i unikać sytuacji, które kojarzą się z paleniem zioła. Jeżeli jednak długotrwałe zażywanie marihuany wytworzyło silny nawyk, którego nie sposób zwalczyć samodzielnie, rozsądniej będzie zwrócić się o pomoc do specjalistów z ośrodka terapii uzależnień. Psychoterapeuci, psycholodzy i psychiatrzy mający doświadczenie w wyciąganiu podopiecznych ze szponów nałogu znają skuteczne metody walki z uzależnieniem. Profesjonalna porada z pewnością pomoże Ci odstawić konopie i na dobre uporać się z problemem.
Bibliografia:
https://www.cdc.gov/marijuana/health-effects/addiction.html
https://nida.nih.gov/publications/research-reports/marijuana/marijuana-addictive
https://iprc.indiana.edu/training/courses/marijuana/a_04_02_01.html
https://stonerchef.pl za https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK538131/
https://journals.lww.com/co-psychiatry/Abstract/2010/03000/Why_do_patients_with_schizophrenia_smoke_.7.aspx